TCMB’nin ihalesiz ihaleleri ortaya çıktı

Merkez Bankası’na ilişkin Sayıştay raporunda birçok ihalenin,”istisna” kapsamında ihalesiz gerçekleştirildiği belirtilirken, mevzuata aykırı ödemelere de dikkat çekildi.

Sayıştay’ın denetim raporunda, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’na (TCMB) yönelik tespit ve değerlendirmelerde bulunuldu. Raporda, Merkez Bankası bütçesinden Sosyal Güvenlil Kurumu’na (SGK) özel bir sigorta şirketi ile bağıtlanan 69,8 milyon TL tutarındaki sözleşme kapsamında mevzuata aykırı ödeme gerçekleştirildiği belirtildi. Ödemenin banka personeli ve bunların bakmakla yükümlü oldukları kişilerin tedavi ve ilaç giderleri için olduğu öğrenildi. Raporda, “Mevzuata aykırı ödeme yapılması uygulamasından vazgeçilmesi hukuki bir gerekliliktir” denildi.

Denetimlerde, Merkez Bankası’nın farklı birimleri tarafından 2022’de yapılan ihalelerin Kamu İhale Yasası’nın “istisna” hükümlerine göre ihalesiz gerçekleştirildiği de belirtildi. Özel bir ihale yöntemi olan “istisna” uygulamasının, 2022’de gerçekleştirilen ihalelerin yarıdan fazlasında esas alındığı belirlendi. Bunun “olağan” bir ihale uygulaması haline geldiği, olağan ihale yöntemlerinin ise “istisna” olarak kullanıldığı kaydedildi.

Cumhuriyet’ten Mustafa Çakır’ın haberine göre incelemelerde, idare merkezi bünyesinde gerçekleştirilen ve Sayıştay’ın denetim alanında olan toplam 132 mal ve hizmet alımı ile yapım işi ihalesinin 65’inin istisna kapsamında gerçekleştirildiği ortaya çıktı. Bu ihaleler arasında yer alan ancak istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmayan hareketlilik dikkat çekti.

İSTİSNA KAPSAMINDA İHALELER

Merkez Bankası’nın olağan idari faaliyetlerine ilişkin farklı statülerde ve işlerde çalıştırılan personel hizmet alımları, yazılım lisansı yenilemeleri, araç kiralaması, kıyafet alımı, toplantı organizasyon hizmeti gibi mal veya hizmet alımlarının “istisna” kapsamında ihale edildiği belirlendi. 

Raporda yazılım lisansı yenilemeleri, araç kiralaması, kıyafet alımı gibi ihalelerin diğer kamu idarelerinde de olduğu gibi rutin faaliyetlerin yürütülmesi için gerçekleştirilen idari işler olduğu vurgulandı. Raporda, bankanın para politikasını belirleme faaliyeti kapsamındaki teknoloji, dış kaynak ve güvenlikle ilgili istisna tutulan işlerden olmadığı kaydedildi.

Raporda, bu ihalelerin yasa maddesinin daha geniş yorumlanmasıyla yapıldığı ifade edildi.

TMSF’DE FON BÜTÇESİNDEN ÖDEME

Sayıştay’ın Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) denetim raporunda da fon personelinin ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerin Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası gereğince zorunlu genel sağlık sigortası kapsamında olmalarına karşın bunların tedavi ve ilaç giderleri için fon bütçesinden ayrıca ödeme yapıldığı da tespit edildi.

Raporda, “Tutarları aşan kısmın, anlaşmalı olmayan özel sağlık kurumlarına gidişlerde ise tedavi giderinin tamamının fon personeli tarafından karşılanması gerektiği değerlendirilmektedir” denildi.